Een beloningssysteem voor je kind: het klinkt heel leuk, maar is het dat ook? En vooral: werkt een beloningssysteem? Ontdek nu: beloningssysteem voor je kind alles wat je moet weten.
Table of Contents
Opvoeding: de juiste balans tussen moeten en vragen
Opvoeden van kinderen is vaak de juiste balans vinden tussen je kinderen dingen opdragen (dit moeten ze doen) en dingen vragen. Soms is het niet nodig dat je kind dingen per se moet doen, maar het wel wenselijk is. In dit geval moet je een manier vinden om je kind te stimuleren om de dingen wel te doen, al dan niet met een stok achter de hand. Deze stok kan een zogenaamd beloningssysteem zijn. Dit systeem is vooral erg geschikt voor peuters en kleuters. Alhoewel niet iedereen hier voorstander van is, kan het voor jou en je kind juist een uitkomst zijn.
Beloningssysteem voor je kind alles wat je moet weten
Misschien ben je helemaal niet bekend wat dit nu eigenlijk inhoudt. Daarom vind je hieronder alle antwoorden over het beloningssysteem voor je kind.
Wat is een beloningssysteem?
Iedereen weet dat belonen een positieve manier is om de ander een schouderklopje te geven en te bedanken. Er zijn verschillende manieren van belonen. De werkgever beloont een werknemer met loon, terwijl er ook immateriële beloningen zijn zoals een schouderklopje of bijvoorbeeld een eervolle vermelding.
Voor kinderen is dit natuurlijk allemaal niet van toepassing of veel te abstract. Zeker voor peuters en kleuters is daarom een systeem bedacht om de beloning tastbaar te maken. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een schema, meestal in de vorm van een kalender. Deze kun je bijvoorbeeld hier gratis online downloaden en printen.
Het is een middel om je kind te stimuleren in goed gedrag. Dit kan heel breed zijn: van een zindelijkheidstraining tot het afleren van de speen of het maken van huiswerk.
Hoe werkt een beloningssysteem?
Op de kalender worden elke keer dat je kind iets goed heeft gedaan stickers geplakt. Na zoveel stickers krijgt je kind dan echt een beloning. Zorg dat je vooraf goede afspraken maakt met je kind. Hoe klein het ook is. Laat bijvoorbeeld zien hoeveel 10 stickers zijn. Bedenk en bespreek ook vooraf met je kind wanneer het een sticker krijgt. Is een poging tot al voldoende (bijvoorbeeld het proeven van een nieuwe groente) of moet het kind echt doen wat afgesproken is (plassen in het potje).
Hoe ouder je kind wordt hoe makkelijker dit systeem te gebruiken is. Vergeet ook niet om vooraf vast te leggen hoe lang je dit systeem wilt gebruiken. Een week, een maand of een half jaar? Bedenk goed dat voor peuters en kleuters een week of twee weken al een eeuwigheid kan lijken.
Na de afgelopen periode krijgt je kind dan een beloning. Deze moet je vooraf duidelijk maken aan je kind. Op die manier snapt je kind waarvoor het bepaalde dingen moet doen en heeft het iets om naar uit te kijken.
Waarom een beloningssysteem?
Kinderen zijn nog helemaal te vormen en moeten dagelijks leren. Dat geldt ook voor hun gedrag. Net zoals jij graag een complimentje of meer ontvangt als je iets goed hebt gedaan, zo is dat ook voor je kind. Je kind krijgt door een beloning meer zelfvertrouwen. Je kind weet dat het iets goed gedaan heeft, krijgt hiervoor een sticker en zal hierdoor het gedrag sneller herhalen. Ideaal als je wil dat je kind bijvoorbeeld sneller zindelijk is.
Houd er wel rekening mee dat het een tijdje duurt voordat je kind doorheeft hoe het allemaal werkt. Blijf dus herhalen wat je kind moet doen en begeleidt het hierin ook.
Wanneer kind belonen?
Het belangrijkste hierin is dat je vooral consequent bent. Houd je dus aan de gemaakte afspraken en wijk hier niet van af. Anders wordt het voor je kind heel onduidelijk en mis je de hele intentie van het kind belonen voor goed gedrag. Je kunt dit systeem inzetten om onder andere onderstaand goed gedrag te stimuleren:
- Afleren van speen of duim zuigen
- Zindelijk worden (plassen op potje)
- Slapen in eigen bed
- Opruimen van eigen speelgoed
- In huis helpen met bepaalde taken (voor oudere kinderen)
- Huiswerk maken (oudere kinderen)
- Zelf aankleden
- Nieuw voedsel proeven en eten/gezond eten/bord leegeten
- Zelf tanden poetsen
- In eigen bed slapen
- Tafel dekken of tafel afruimen
Stem het doel af op de leeftijd en het begrip van je kind. Alleen op die manier werkt het ook echt.
Beloningssysteem, welke leeftijd?
Je kunt met een beloningssysteem eigenlijk al heel vroeg beginnen. Vanaf de leeftijd van 2 jaar kun je dit systeem gebruiken bij je opvoeding. Het mooie is dat het systeem flexibel is, waardor je dit op aangepaste wijze zelfs tot in de tienerjaren voor je kind kunt gebruiken. Het enige dat je dan aan moet passen is het design van de kalender, de beloning en natuurlijk de taken die je kind moet doen om voor de beloning in aanmerking te komen.
Wat kun je aan je kind geven als beloning?
Misschien schrikt het geven van een beloning aan je kind je wel af. Bedank wel dat een beloning niet heel groot of duur hoeft te zijn. Een kinderhand is snel gevuld! Je kunt afspreken dat je kind na 10 stickers bijvoorbeeld een ijsje mag uitzoeken bij de ijssalon. Of dat je kind een autootje krijgt of een leuke knuffel.
Overigens hoeven beloningen lang niet altijd uitgedrukt te worden in materiële dingen. Afhankelijk van de leeftijd en het begrip van je kind kun je kiezen voor het bereiden van het lievelingseten, samen een spelletje spelen of een leuk uitje doen. Zorg wel voor een goede balans. Natuurlijk zal je kind het niet erg vinden om naar de speelgoedwinkel te gaan om daar iets uit te mogen zoeken, maar is dit werkelijk in verhouding tot het gedrag dat je wilde stimuleren? Bovendien kan een groot of duur cadeau al snel andere verwachtingen bij je kind losmaken. Dit kan zelfs resulteren in negatief gedrag op oudere leeftijd.
Nadelen van een beloningssysteem
Zoals met zoveel dingen zijn aan dit systeem wat haken en ogen. Je kind kan namelijk al snel de indruk krijgen dat alle goede prestaties maar beloond moeten worden. Dit kun je voorkomen door slechts in uitzonderlijke gevallen hier gebruik van te maken, bijvoorbeeld als je snel resultaat ziet en andere manieren geen oplossing brengen.
Daarnaast kan dit systeem je kind juist onzeker maken. Als je kind het presteren als druk ervaart, dan kan je kind hier onzeker van worden. Dit resulteert erin dat je kind nieuwe dingen juist minder snel zal proberen uit angst dat het niet gaat lukken.
Alternatieven voor een beloningssysteem
Wil je jouw kind niet belasten met de druk om iets goed te doen? Of werkt een beloningssysteem niet voor jouw peuter of kleuter? Geen nood, er zijn andere manieren om goed gedrag bij je kind te stimuleren. Het beste alternatief is en blijft je kind hierop aan te spreken. Kinderen willen niets liever dan hun ouder blij maken. Als jij enthousiast wordt van het gedrag van je kind zal het dit sneller herhalen.
Een spontane beloning haalt de druk af van het moeten en bevat tegelijkertijd een verrassingselement. Iets dat elk kind leuk vindt. Fiets je kind dus ineens zonder zijwieltjes? Pak het dan op, draai in de rondte en ga naar de McDonalds om dit te vieren (bijvoorbeeld).
Voor kinderen tellen beloningen als een schouderklopje, een extra boekje voorlezen of langer in bad mogen zitten net zo veel als materiële beloningen. Houd dit altijd in je achterhoofd. Laat je kind voelen dat je trots bent op hem of haar. Zijn prestaties, vooruitgang en goed gedrag mogen geprezen worden!
Tips voor een goed werkend beloningssysteem
- Maak duidelijk waarvoor het gebruikt gaat worden
- Stel een limiet in (systeem wordt 1 week, 2 weken of een maand gebruikt)
- Betrek je kind bij het ontwerp en de afspraken
- Gebruik dit systeem alleen heel beperkt
- Wissel af met beloningen
- Maak het niet te ingewikkeld voor je kind
- Wees consequent, ook als je kind verdrietig is omdat het een keertje niet lukt en de sticker niet verdient is
Anja
Laatste berichten van Anja (toon alles)
- Pandabeer in Afrika + winactie - 7 oktober 2024
- De Club van Sinterklaas film: Het Grote Sneeuwavontuur + winactie - 27 september 2024
- 7 praktische timemanagement tips voor drukke moeders - 24 september 2024
